alexmandis - ΕΥΡΥΠΙΔΗΣ - Ιφιγένεια Εν Ταύροις

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΕΝ ΤΑΥΡΟΙΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ

Λόγος είναι ο τρόπος και το μέσο συνεννόησης των ανθρώπων. Σε όλους τους λαούς της γης ο προφορικός λόγος προηγήθηκε από το γραπτό. Ο γραπτός λόγος είναι τεχνικότερος και τελειότερος από τον προφορικό. Γραπτός και προφορικός λόγος χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες : στην ποίηση και στον πεζό λόγο.
Η ποίηση περιλαμβάνει :
 το έπος
 τη λυρική ποίηση
 το δράμα
Ο πεζός λόγος περιλαμβάνει :
• την ιστορία
• τη φιλοσοφία
• τη ρητορεία
Υπάρχει μια αντιστοιχία ανάμεσα στα είδη της ποίησης και του πεζού λόγου, δηλ. του έπους προς την ιστορία, της λυρικής ποίησης προς τη φιλοσοφία και του δράματος προς τη ρητορεία.
Όπως προηγήθηκε ο προφορικός λόγος από το γραπτό, έτσι προηγήθηκε η ποίηση από τον πεζό λόγο. Και αυτό γιατί η ποίηση είναι προϊόν φαντασίας, ενώ ο πεζός λόγος απαιτεί πολύ μεγάλη ωριμότητα στη σκέψη και ακρίβεια στην έκφραση.

ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΣΤΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

1. ΠΟΙΗΣΗ

Το έπος ψάλλει κατορθώματα ανδρών ή νουθετεί και διδάσκει. Διακρίνεται σε ηρωικό, διδακτικό και φιλοσοφικό. Εκπρόσωποί του είναι αντίστοιχα ο Όμηρος, ο Ησίοδος και ο Παρμενίδης.
Η λυρική ποίηση εκφράζει τον εσωτερικό, τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου, με τα ποικίλα συναισθήματα και τις σφοδρές συγκινήσεις. Διακρίνεται στην ελεγεία, τον ίαμβο, το μέλος και τη χορική ποίηση. Εκπρόσωποι της ελεγείας είναι ο Καλλίνος, ο Μίμνερμος, ο Τυρταίος, ο Σόλωνας, ο Ξενοφάνης, ο Θεόγης κ.ά. Εκπρόσωποι του ιάμβου είναι ο Αρχίλοχος και ο Σιμωνίδης ۠ του μέλους ή ωδής είναι ο Αλκαίος, η Σαπφώ και ο Ανακρέοντας ۠ της χορικής ποίησης ο Σιμωνίδης, ο Βακχυλίδης και ο Πίνδαρος.
Το δράμα είναι ποίηση που συνδυάζεται με δρώμενα, με μίμηση δηλ. πράξης. Διακρίνεται σε τραγωδία, κωμωδία και σατυρικό δράμα. Κυριότεροι εκπρόσωποί της στην τραγωδία είναι ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης και στην κωμωδία ο Αριστοφάνης.

2. ΠΕΖΟΣ ΛΟΓΟΣ

Η ιστορία είναι η γνώση του παρελθόντος της ανθρωπότητας. Οι κυριότεροι εκπρόσωποι των κλασικών χρόνων είναι ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης και ο Ξενοφώντας. Στα μεταγενέστερα χρόνια κυριότεροι ιστορικοί είναι ο Αρριανός, ο Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, ο Πλούταρχος κ.ά.
Φιλοσοφία είναι η αγάπη για τη γνώση, η απορία και ο θαυμασμός για το σύμπαν, « η μελέτη του θανάτου » κατά τον Πλάτωνα, η έρευνα γενικά των προβλημάτων του κόσμου και του ανθρώπου. Κυριότεροι εκπρόσωποί της είναι οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι : Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, Ηράκλειτος, Παρμενίδης κ.λπ. ۠ οι σοφιστές : Πρωταγόρας, Πρόδικος, Γοργίας, ακόμη ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης κ.ά.
Ρητορεία είναι η φυσική ευγλωττία, η πειθώ με το λόγο και όχι με τη βία, δυνατό όπλο στα χέρια των κατόχων της στα δικαστήρια και στην πολιτική. Οι κυριότεροι εκπρόσωποι είναι ο Αντιφώντας, ο Ανδοκίδης, ο Δείναρχος, ο Ισαίος, ο Ισοκράτης, ο Λυσίας και ο Δημοσθένης.

ΤΟ ΔΡΑΜΑ

Το δράμα είναι θεατρικό έργο και προορίζεται πάντα για παράσταση και όχι για ανάγνωση. Έχει δηλ. κάτι το δρώμενο, είναι πράξη πάνω στη σκηνή. Από τη φύση του το δράμα είναι έργο σύνθετο και, εκτός από λόγο, έχει μουσική και όρχηση, χορό δηλ. Ετυμολογικά η λέξη παράγεται από το ρήμα δράω –ώ, απ` όπου φαίνεται και η δράση, η πράξη, η μίμηση προσώπων πάνω στη σκηνή, σε αντίθεση με το έπος και τη λυρική ποίηση που έχουμε ανάγνωση. Η προέλευση του δράματος ανάγεται σε μορφή τραγουδιού, του διθυράμβου, προς τιμήν του θεού Διόνυσου.
Όπως προαναφέραμε, τα είδη του δράματος είναι τρία : η τραγωδία, το σατυρικό δράμα και η κωμωδία.
Η τραγωδία είναι το σοβαρό είδος δράματος. Αντλεί τα θέματα από τον ανεξάντλητο πλούτο των λαϊκών μύθων, συνήθως από τον Τρωικό και Θηβαϊκό κύκλο.
Το σατυρικό δράμα έχει κι αυτό τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της τραγωδίας ( δηλ. αγωνία, συμπάθεια, μεταπτώσεις, φόβο και κάθαρση ), αντλεί πάλι τα θέματα από τις ίδιες πηγές, αλλά τα βλέπει από τη φαιδρή τους όψη. Είναι ένα ελαφρό θέαμα με σκοπό το γέλιο. Ετυμολογικά η λέξη παράγεται από τους Σατύρους, ακολούθους του Διόνυσου, που αποτελούν πάντοτε το χορό στο σατυρικό δράμα. Προκαλεί άφθονο το γέλιο χωρίς πολιτικές προεκτάσεις.
Η κωμωδία είναι το είδος του δράματος που προκαλεί, βέβαια, το γέλιο με τις βωμολοχίες και τις αθυροστομίες των ποιητών της, αλλά ασκεί εντονότατη κριτική στην εξουσία. Αντλεί κατεξοχήν τα θέματά της από τη σύγχρονη ζωή.

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

Μια τραγωδία αποτελείται από τον πρόλογο, την πάροδο, τα επεισόδια, τα στάσιμα και την έξοδο.
Στον πρόλογο ο ηθοποιός συνήθως ενημερώνει για τον τόπο και το χρόνο της υπόθεσης του έργου και αυτοπροσδιορίζεται.
Ακολουθεί η πάροδος, η είσοδος δηλ. του χορού, που τραγουδά και εκτελεί με ρυθμικές κινήσεις ένα τραγούδι με τη συνοδεία αυλών.
Τα επεισόδια είναι η εξέλιξη της υπόθεσης του έργου. Διακόπτονται από τα στάσιμα του χορού. Συνήθως είναι τρία στην όλη εξέλιξη του έργου και τα παίζουν οι ηθοποιοί. Αποτελούν τα διαλογικά μέρη της τραγωδίας.
Τα στάσιμα είναι τα ενδιάμεσα μεταξύ των επεισοδίων τμήματα της τραγωδίας, που τα παίζει ο χορός, που συνήθως εκφράζει την « κοινή γνώμη » στην εξέλιξη του έργου.
Η έξοδος είναι το τελευταίο διαλογικό τμήμα της τραγωδίας που συνήθως, μετά τις περιπέτειες των ηθοποιών, επιφέρει την κάθαρση στους θεατές, τις πιο πολλές φορές με παρέμβαση θεών, που δίνουν λύσεις στα τραγικά αδιέξοδα των πρωταγωνιστών.
Οι ηθοποιοί και οι χορευτές, εκτός από τη μεταμφίεσή τους, φορούν απαραίτητα προσωπεία ( μάσκες ), γιατί υποδύονται άλλα πρόσωπα, τους ήρωες της τραγωδίας ( βγαίνουν δηλ. από την προσωπικότητά τους ).
Η αρχαία τραγωδία έχει σαφώς θρησκευτικό χαρακτήρα. Είναι ένα είδος « θείας λειτουργίας » και, ταυτόχρονα, σχολείο και θέατρο σημερινό. Η παράστασή της είναι ιεροτελεστία και δίδεται μόνο σε ορισμένες γιορτές του Διόνυσου και σε χώρους αφιερωμένους στη λατρεία του.
Στην αρχή η είσοδος ήταν ελεύθερη. Αργότερα καθορίστηκε εισιτήριο, που το εισέπραττε ο θεατρώνης, ο εργολάβος δηλ. του θεάτρου. Όμως, από την εποχή του Περικλή όλα τα εισιτήρια τα πληρώνει το δημόσιο ταμείο για να μη στερηθεί κανείς Αθηναίος πολίτης τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τα μεγάλα πνευματικά έργα της εποχής.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ

Οι τρεις μεγάλοι τραγικοί ποιητές στην αρχαία Ελλάδα ήταν : ο Αισχύλος από την Ελευσίνα, ο Σοφοκλής από τον Κολωνό και ο Ευριπίδης από τη Σαλαμίνα. Χρονολογικά οι τρεις ποιητές συνδέονται με τη ναυμαχία της Σαλαμίνας : ο Αισχύλος πολέμησε εκεί, ο Σοφοκλής γιόρτασε τη νίκη επικεφαλής χορού και ο Ευριπίδης γεννήθηκε εκείνη τη μέρα. Ο Αισχύλος παρουσιάζει τους ήρωές του με δυνάμεις πάνω από τις ανθρώπινες, ο Σοφοκλής όπως έπρεπε να είναι, ιδανικούς δηλ. και ο Ευριπίδης όπως πράγματι είναι.

Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ

Ο Ευριπίδης γεννήθηκε στη Σαλαμίνα το 480 π.Χ., την ημέρα της μεγάλης ναυμαχίας ανάμεσα στους Έλληνες και τους Πέρσες του βασιλιά Ξέρξη. Πατέρας του ήταν ο Μνήσαρχος ή Μνησαρχίδης, κάπηλος ( μικρέμπορος δηλ.) και μητέρα του ήταν η Κλειτώ, μανάβισσα.
Στη νεανική του ηλικία επιδόθηκε στον αθλητισμό και ασχολήθηκε με τη ζωγραφική. Στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα ρητορικής δίπλα στον Πρόδικο. Βαθύτερη, όμως, επίδραση στο πνεύμα του είχε η ενασχόλησή του με τη φιλοσοφία. Διετέλεσε μαθητής του Αναξαγόρα, γνώρισε προσωπικά τον Πρωταγόρα και συνδέθηκε θερμά με τον μέγιστο των φιλοσόφων Σωκράτη.
Ο Ευριπίδης έκανε δύο γάμους. Αρχικά παντρεύτηκε τη Χοιρίλη και απόχτησε μαζί της τρία αγόρια, τον Μνησαρχίδη, τον Μνησίλοχο και τον Ευριπίδη. Χώρισε όμως με τη γυναίκα του λόγω της έκλυτης και ανήθικης ζωής της. Στο δεύτερο γάμο ατύχησε και πάλι. Αυτή η ατυχία στη συζυγική του ζωή επηρέασε τη θέση του απέναντι στις γυναίκες, που τις παρουσιάζει στα έργα του άπιστες, ανήθικες, δηλητηριάστριες, αιμομίκτριες, ανδροκτόνες.
Πνεύμα ερευνητικό και ανήσυχο ο Ευριπίδης δε συμβάδιζε με την κρατούσα άποψη των πολλών επάνω στα μεγάλα θρησκευτικά, φιλοσοφικά και κοινωνικά προβλήματα της εποχής του ۠ γι` αυτό και θεωρήθηκε ασεβής.
Έτσι, ανέχτηκε αρχικά την αυστηρή κριτική των κωμωδιογράφων – ιδίως του Αριστοφάνη – αλλά κοντά στα γηρατειά του, το 408 π.Χ. εγκατέλειψε την Αθήνα βαριά πληγωμένος και βαθιά δυσαρεστημένος από τη συσσωρευμένη αντιπάθεια των ομότεχνών του και των συμπολιτών του. Αρχικά πήγε στη Μαγνησία της Θεσσαλίας, όπου τιμήθηκε εξαιρετικά με προξενεία. Ύστερα από λίγο ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του φιλότεχνου βασιλιά της Μακεδονίας Αρχελάου, έγραψε τις τραγωδίες : Αρχέλαος, Τημενίδες και Βάκχες.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ

Ο Ευριπίδης τελικά πέθανε το 406 π.Χ. ( σε ηλικία 74 χρονών ) στη Μακεδονία, κοντά στην Αμφίπολη, όπου και τάφηκε στην τοποθεσία Αρεθούσα. Η παράδοση αναφέρει δύο περιπτώσεις για τον τραγικό θάνατό του : Λέγεται ότι κατασπαράχτηκε από τα σκυλιά του Μακεδόνα βασιλιά, καθώς είχαν βγει για κυνήγι και ο ίδιος έμεινε αμέριμνος στο άλσος έξω από την πόλη ۠ άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο ποιητής κατασπαράχτηκε από γυναίκες – όπως ο Ορφέας στον ποταμό Βαφύρα του Δίου – για να τον εκδικηθούν για όσα έγραψε σε βάρος τους.
Όταν οι Αθηναίοι πληροφορήθηκαν το θάνατό του, ζήτησαν από τον Αρχέλαο τη μετακομιδή των οστών του, αλλά ο βασιλιάς το αρνήθηκε. Εκείνη τη χρονιά ο Σοφοκλής βγήκε στο θέατρο, φορώντας πένθιμο χιτώνα χωρίς στεφάνια, για να τιμήσει το μεγάλο τραγικό ποιητή.

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ

Ο Ευριπίδης φαίνεται πως ήταν σκυθρωπός, σκεπτικός, δύσκολος στις προσωπικές του σχέσεις. Ζούσε απομονωμένος στη Σαλαμίνα σε μια σπηλιά με δύο ανοίγματα και θέα προς την αγαπημένη του απεραντοσύνη της θάλασσας. Εκεί μελετούσε διαρκώς και έγραφε. Έγραφε ασταμάτητα, βαθιά διαζευγμένος από την κρατούσα άποψη για τα μεγάλα υπαρξιακά και κοινωνικά προβλήματα της εποχής του με τα νοθευμένα ιδανικά της.
Γι` αυτό και η σωζόμενη προτομή του έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός βαθιά προβληματισμένου και μελαγχολικού ανθρώπου, που γνωρίζει καλά πόσο δύσκολο είναι να αλλάξει τον κόσμο με την πένα… Όμως δε συμβιβάστηκε και δεν κατέθεσε τα όπλα του μέχρι το τέλος της ζωής του.

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΕΝ ΤΑΥΡΟΙΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η υπόθεση της « Ιφιγένειας εν Ταύροις » εξελίσσεται στη μακρινή χώρα των Ταύρων, μπροστά στο ναό της Άρτεμης. Πρωταγωνιστές έχει την Ιφιγένεια, κόρη του Αγαμέμνονα, που όλοι πιστεύουν ότι θυσιάστηκε στην Αυλίδα από τον πατέρα της για να πνεύσουν ούριοι άνεμοι για τον ελληνικό στόλο, που ναυλοχεί εκεί και ετοιμάζεται να αποπλεύσει για την εκστρατεία στην Τροία και να εκδικηθεί την αρπαγή της ωραίας Ελένης από τον Πάρη, το γιο του βασιλιά της Τροίας, Πριάμου. Ταυτόχρονα, κεντρικά πρόσωπα είναι ο Ορέστης, αδελφός της Ιφιγένειας, που καταδιώκεται από τις Ερινύες, γιατί σκότωσε τη μητέρα του Κλυταιμνήστρα, που είχε πρώτα απατήσει και μετά δολοφονήσει τον πατέρα του Ορέστη, Αγαμέμνονα με τον εραστή της Αίγισθο, και ο Πυλάδης, ξάδελφος, φίλος πραγματικός και γαμπρός στην άλλη αδελφή του Ορέστη.
Ο Ορέστης, σύμφωνα με χρησμό του Απόλλωνα, για να βρει την προσωπική ηρεμία και γαλήνη, πρέπει να φέρει το ουρανόφερτο ξόανο της Άρτεμης, που βρίσκεται στο ναό της στον Ταύρο της Ασίας. Όμως το άγαλμα της θεάς φυλάσσεται καλά και ιέρεια στο ναό της είναι η Ιφιγένεια. Ταυτόχρονα, υπάρχει βάρβαρος νόμος να θυσιάζεται στο βωμό της θεάς όποιος Έλληνας συλλαμβάνεται στην αφιλόξενη αυτή χώρα του βασιλιά Θόα.
Ο Ορέστης, με πιστό συνοδό τον Πυλάδη, αποβιβάζεται στη χώρα του Ταύρου για να εκπληρώσει το χρησμό, αλλά συλλαμβάνεται και κινδυνεύει να σφαγεί ως θύμα στο βωμό της Άρτεμης, με σφαγέα την ίδια την αδελφή του, καθώς τα δύο αδέλφια δε γνωρίζονται μεταξύ τους, αφού η Ιφιγένεια θεωρείται ότι θυσιάστηκε στην Αυλίδα. Τελικά, ύστερα από μεγάλη οικογένεια και « περιπέτεια » γίνεται η αναγνώριση των δύο αδελφών, κλέβουν μαζί με μηχανορραφία το άγαλμα της Άρτεμης και αποπλέουν για την Αθήνα, όπου χτίζουν ναό προς τιμήν της στη Βραυρώνα της Αττικής. Η Ιφιγένεια υπηρετεί εκεί ως ιέρειά της και ο Ορέστης βρίσκει την ησυχία του.
Μάταια ο Θόας επιχειρεί να σταματήσει τον απόπλου. Η θεά Αθηνά τον συμβουλεύει να συμβιβαστεί με ό,τι συντελείται.

ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Ιφιγένεια, Ορέστης, Πυλάδης, ο βουκόλος, Θόας, Αθηνά και Χορός ( Ελληνίδες αιχμάλωτες στην εχθρική χώρα των Ταύρων ).

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΕΝ ΤΑΥΡΟΙΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ

Εδώ ο βασιλιάς των Αχαιών, ο έρμος Αγαμέμνων,
Χίλια καράβια μάζεψε απ` όλη την Ελλάδα
Νίκη λαμπρή γυρεύοντας να πάρει από τους Τρώες
Που πρόσβαλαν τους Αχαιούς κλέβοντας την Ελένη,
Και του Μενέλαου τη ντροπή γερά να την ξεπλύνει.
Μα άνεμοι δεν έπνεαν κι από αμηχανία
Στη μαντική κατέφυγε κι ο μάντης Κάλχας λέει :
Του ελληνικού στρατού αρχηγέ, μεγάλε Αγαμέμνων,
Πλοίο δεν πρόκειται να βγει απ` το αραξοβόλι
Προτού χαρεί η Άρτεμη την κόρη σου Ιφιγένεια
Θυσιασμένη στο βωμό ۠ …

Κι όταν η δόλια έφτασα στην όμορφη Αυλίδα
Με κράταγαν μετέωρη στα κάρβουνα επάνω
Για να με σφάξουν με σπαθί ۠ μα μ` έκλεψε στην ώρα
Η Άρτεμη απ` τη φωτιά, προσφέροντας ελάφι
Στους Αχαιούς ۠ και ύστερα μέσα απ` τους αιθέρες
Με έφερε να κατοικώ στη χώρα αυτή των Ταύρων
Που την ορίζει βάρβαρος βαρβάρων βασιλέας
ο Θόας ο ταχύτατος…

Νόμος υπήρχε από παλιά σ` αυτήν εδώ την πόλη
Να θυσιάζουν στη θεά Έλληνα όποιον πιάνουν…

Όσα καινούργια όνειρα μου `φερε αυτή η νύχτα
Θα τα φωνάξω δυνατά, μήπως γιατρειά μου φέρουν…

ΟΡ. Ω, Φοίβε, πού με έφερες πάλι με το χρησμό σου,
Γιατί τη μάνα σκότωσα, ξεπλένοντας με αίμα
την ατιμία που `γινε σε βάρος του πατρός μου.
Μα οι Ερινύες οι φριχτές με πήρανε ξοπίσω
Κι εξόριστος πλανήθηκα μακριά απ` την πατρίδα
Κι ήρθα σε σε και ρώτησα πότε θα ησυχάσω…

Κι εσύ μου χρησμοδότησες να `ρθω εδώ στον Ταύρο,
Στη χώρα που `χει η Άρτεμη βωμούς, η αδελφή σου,
Και τα` άγαλμά της το λαμπρό να βρω και να το κλέψω.
Κι αφού το πάρω πονηρά, είτε με κάποια τύχη
Ξεφεύγοντας τον κίνδυνο, εδώ να το κομίσω,
Στη γη την Αθηναϊκή. Αυτά και τίποτε άλλο ۠
Κι άμα τα κάνω όλ` αυτά, τέρμα τα βάσανά μου…

τι, πάντα οι γενναίοι το τολμούν απέναντι στους πόνους,
ενώ αντίθετα οι δειλοί παντού μηδέν σημαίνουν…

ΟΡ. Την τύχη ας αφήσουμε να κάνει τη δουλειά της.
Για μας εσύ άλλο μην κλαις, γιατί το ριζικό μας
Πολύ καλά το ξέρουμε, σφαγή μας περιμένει…

ΙΦ. Δικό σου ποιο το όνομα που σου `δωσε ο πατέρας;
ΟΡ. Εμένα θα μου πήγαινε Δύστυχο να με λένε…

ΟΡ. Καυχιέμαι πως πατρίδα μου είν` το κλεινό το Άργος.
ΙΦ. Στ` όνομα των θεών, ω ξένε μου, εκεί `σαι γεννημένος;…

ΟΡ. Και `συ ποια είσαι τελικά; Τη χώρα μας γνωρίζεις.
ΙΦ. Απ` την Ελλάδα είμ` εγώ ۠ μα χάθηκα μικρούλα...

ΙΦ. Πες στον Ορέστη, ξένε μου, το γιο του Αγαμέμνονα :
« Η Ιφιγένεια η αδελφή, που σφάχτηκε στην Αυλίδα,
σου παραγγέλνει όλα αυτά, αφού ζει η πεθαμένη ».
ΟΡ. Και πού `ναι αυτή; Επέζησε και γύρις` απ` τον Άδη;
ΙΦ. Αυτή που τώρα εσύ θωρείς ۠ και μη με διακόπτεις.
« Στο Άργος φέρε με, αδελφέ, προτού να αποθάνω,
μετάστησέ με γρήγορα απ` τη χώρα των βαρβάρων
κι απ` το σφαγείο της θεάς κι απ` το βαρύ καθήκον
τη χάρη της να υπηρετώ σφάζοντας ξένους άνδρες ».
ΟΡ. Πυλάδη τώρα τι να πω; Τι γίνεται εδώ πέρα;…

ΙΦ. Λέγε του πως η Άρτεμη με έσωσε εμένα
αφήνοντας στη θέση μου περήφανο ελάφι
που ο πατέρας το `σφαξε νομίζοντας ο δόλιος
απάνω μου πως άπλωσε το φονικό μαχαίρι.
Με πήρε η Άρτεμη κι εδώ με όρισε να μένω.
Αυτή είν` η επιστολή, αυτά και τα γραμμένα…

ΟΡ. Αγαπημένη μου αδελφή, κατάπληκτος σε παίρνω
στα χέρια μου κι ευφραίνομαι, τι θαύμα, τι ευτυχία!

ΙΦ. Τι λες; Σημάδια έχεις να μου πεις γι` αυτά που
τώρα λέγεις;
ΟΡ. Έχω και ρώτησε ό,τι θες για τα ανάκτορά μας…

ΟΡ. Τώρα βάλε και `συ το χέρι σου να βρω τη σωτηρία ۠
αν της θεάς το ξόανο έρθει στην κατοχή μας,
θα λήξει η καταδίωξη και με ταχύπλοο σκάφος
μαζί θα αποπλεύσουμε για τις λαμπρές Μυκήνες.
Αγαπημένη αδελφή και νεκραναστημένη,
σώσε το πατρικό ανάκτορο, σώσε μαζί και `μένα…

ΙΦ. Δεν κάνω πίσω τώρα πια ακόμη κι αν πεθάνω,
αρκεί το δόλιο μου αδελφό σίγουρα να `χω σώσει…

ΟΡ. Η νύχτα είναι των κλεφτών κι η μέρα των γενναίων…

ΑΘ.Παιδί του Αγαμέμνονα, πάρε την αδελφή σου
και πήγαινε στη χώρα σου. Συ, Θόα, συνετίσου.

ΣΧΟΛΙΑ

Ιφιγένεια : η κόρη του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας. Ιφιγένεια : ( ίφι = δυνατά ) + ( γένω = γίγνομαι ) = γεννιέμαι ή γενώ με οδύνη

Ερινύες : θεότητες που τιμωρούσαν κάθε εγκληματική πράξη και μάλιστα τη μητροκτονία. Ήταν κόρες της Νύχτας με φοβερά δύσμορφη όψη και με φίδια αντί για μαλλιά στο κεφάλι, με μαύρο χιτώνα αιματοβαμμένο. Γενικά, είναι φύλακες της φυσικής και ηθικής τάξης του κόσμου. Κατοικούν ή στα Τάρταρα ή στη γη.-